“OECD Ülkelerinde İşgücünün Vergilendirilmesi ve Faydalarının Endekslenmesi Raporu”nun 2023 yılı edisyonu yayımlandı. Rapor OECD tarafından yıllık olarak yayımlanmaktadır. Bu yıllık yayın, OECD ülkelerinde ücretler üzerinden ödenen vergilere ait ayrıntıları ortaya koymayı amaçlar.
Vergi takozu ve mali sürüklenme raporu anlamak için bilgi sahibi olunması gereken iki temel kavram olarak öne çıkıyor.
Vergi takozu; bir işçinin işverene toplam maliyeti ile işçinin eline geçen net ücret arasındaki farkı ifade eden bir kavramdır. İşçinin brüt ücretinden yapılan yasal kesintiler ve işveren tarafından yapılan zorunlu ödemelerdeki değişim vergi takozunu etkilemektedir.
Mali sürüklenme (İngilizce; Fiscal drag), bir ülkede yürürlükte olan artan oranlı gelir vergisinin enflasyon dönemlerinde bireylerin nominal gelirlerinin artması ile birlikte, daha yüksek ortalama vergi oranlarının uygulanmasına yol açması ve dolayısıyla o ekonomide daha yüksek bir vergi payının ortaya çıkmasıdır. Mali sürüklenme sonucu, enflasyon, gelir vergisi hasılatını artırırken, aynı zamanda milli gelire oranla toplam vergi yükünü de artırır.
Ortalama ücret, 2021 ile 2022 yılları arasında tüm OECD ülkelerinde nominal olarak artarken, 38 ülkenin 35’inde reel olarak azalmış. Bu alanda da yine reel olarak ücretlerin en çok düştüğü ülkelerden biri (%-8,8) Türkiye olmuştur.
Raporda, ortalama ücret alan bekar işçi için vergi takozunun OECD ülkeleri arasında en yüksek oranda azaldığı ülkenin (-2,66) ile Türkiye olduğu belirtilmiş. Türkiye’de ki bu düşüşe Asgari Ücrete vergi muafiyetinin getirilmesinin neden olduğu da ayrıca belirtilmiş.
Sonuçlar, vergi sistemi parametrelerinin enflasyona tam olarak uyarlanmaması nedeniyle vergi yüklerinin artması olgusu olan mali sürüklenmeyi hafifletmeye yönelik politikaların önemini göstermektedir.
Raporun tamamına göz atmak isteyenler için rapor linki;
https://www.oecd-ilibrary.org/sites/8c99fa4d-en/index.html?itemId=/content/publication/8c99fa4d-en
Turkish